Giới Thiệu Về Guitar: Từ Lịch Sử Đến Các Loại Đàn Phổ Biến

Guitar không chỉ là một nhạc cụ, mà còn là biểu tượng văn hóa, gắn liền với mọi thể loại âm nhạc từ cổ điển lãng mạn đến Rock mạnh mẽ hay Pop hiện đại. Dù ở bất cứ đâu, hình ảnh cây đàn guitar luôn gợi lên sự tự do, sáng tạo và cảm xúc.
Tuy nhiên, với những người mới tìm hiểu, có rất nhiều câu hỏi cần được giải đáp: Bạn có biết cây đàn guitar đầu tiên ra đời khi nào? Hoặc sự khác biệt cốt lõi giữa Guitar Classic và Acoustic là gì?
Bài viết này sẽ giới thiệu về guitar một cách chi tiết và toàn diện nhất, giúp bạn hiểu rõ đàn guitar là gì, khám phá lịch sử guitar thú vị và phân biệt các các loại đàn guitar chính.

1. Đàn Guitar Là Gì? Định Nghĩa và Lịch Sử Hình Thành

Đàn Guitar Là Gì?

Về cơ bản, đàn guitar là gì? Guitar là một nhạc cụ có dây, thuộc họ dây gảy (string instrument), được chơi bằng cách gảy hoặc khảy các dây đàn (thường là 6 dây).
Chức năng của đàn guitar rất đa dạng: nó có thể dùng để đệm hát (hòa âm), độc tấu (chơi giai điệu) hoặc chơi hòa tấu trong nhiều thể loại, từ nhạc Jazz, Blues, Country cho đến Pop, Rock và Cổ điển. Nhờ tính linh hoạt và âm thanh dễ chịu, guitar đã trở thành một trong những nhạc cụ phổ biến nhất thế giới.

Lịch Sử Guitar

Lịch sử guitar là một hành trình dài và phức tạp, bắt nguồn từ nhiều nhạc cụ dây cổ xưa.
  • Nguồn gốc cổ đại: Guitar hiện đại có thể truy nguyên từ các nhạc cụ có dây xuất hiện ở Ai Cập và Hy Lạp cổ đại, và đặc biệt là từ các nhạc cụ có phím như Oud (Trung Đông) và Vihuela (Tây Ban Nha).
  • Thế kỷ 19 – Sự ra đời của Guitar Classic: Vào giữa thế kỷ 19, nghệ nhân làm đàn người Tây Ban Nha Antonio Torres Jurado đã tạo ra thiết kế đàn guitar với thùng đàn rộng hơn và kết cấu nan quạt bên trong (fan bracing), giúp âm thanh lớn và vang hơn. Đây được coi là cha đẻ của Guitar Classic hiện đại.
  • Thế kỷ 20 – Kỷ nguyên mới: Nửa đầu thế kỷ 20 chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của Guitar Acoustic (dây kim loại) để phù hợp với nhạc Blues và Country. Đột phá lớn nhất là sự ra đời của Guitar Điện vào những năm 1930 và trở nên phổ biến vào những năm 1950 (với các thương hiệu như Fender và Gibson), mở ra kỷ nguyên Rock ‘n’ Roll và định hình nền âm nhạc hiện đại.

2. Cấu Tạo Cơ Bản Của Đàn Guitar (Từ Đầu Đàn Đến Thân Đàn)

Để hiểu sâu hơn về giới thiệu về guitar, chúng ta cần tìm hiểu về cấu tạo đàn guitar. Cây đàn được chia thành ba phần chính, mỗi phần đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra âm thanh.

2.1. Đầu Đàn (Headstock)

  • Chức năng: Là bộ phận cuối cùng của cây đàn, giữ cố định các dây.
  • Bộ khoá đàn (Machine Heads): Là bộ phận cơ khí dùng để điều chỉnh độ căng của dây đàn. Khi điều chỉnh, nó sẽ làm thay đổi cao độ (pitch) của nốt nhạc.

2.2. Cần Đàn (Neck)

Cần đàn là thanh dài nối đầu đàn với thân đàn. Đây là nơi người chơi thao tác chính:
  • Mặt phím (Fretboard): Bề mặt nơi người chơi đặt các ngón tay để bấm dây.
  • Phím đàn (Fret): Các thanh kim loại nhỏ được gắn ngang trên mặt phím, có chức năng chia cần đàn thành các ngăn (note). Khi bấm dây tại một ngăn, cao độ của dây sẽ thay đổi.

2.3. Thân Đàn (Body)

  • Thùng đàn (Soundbox): Là phần lớn nhất của đàn guitar, có nhiệm vụ cộng hưởng và khuếch đại âm thanh (chủ yếu ở Guitar Classic và Acoustic).
  • Lỗ thoát âm (Soundhole): Vị trí để âm thanh từ bên trong thùng đàn thoát ra ngoài.
  • Ngựa đàn (Bridge): Bộ phận giữ cố định các dây đàn ở phía thân đàn. Dây đàn được neo tại đây và truyền rung động vào thùng đàn.

3. Các Loại Đàn Guitar Phổ Biến Nhất Hiện Nay

Khi giới thiệu về guitar, việc phân biệt các loại đàn guitar là điều cực kỳ quan trọng, vì mỗi loại phục vụ cho một phong cách âm nhạc khác nhau.

3.1. Guitar Classic (Đàn Dây Nylon)

  • Đặc điểm: Dây đàn được làm bằng Nylon (hoặc vật liệu tổng hợp). Dây mềm, dễ bấm, tạo ra âm thanh trầm, ấm, dịu nhẹ. Cần đàn Classic thường rộng hơn Acoustic.
  • Ứng dụng: Nhạc cổ điển (Classical), Flamenco (Tây Ban Nha), hoặc đệm hát những bài nhạc nhẹ nhàng, trữ tình. Đây là lựa chọn hàng đầu cho trẻ em hoặc người mới học vì dây mềm không gây đau tay.

3.2. Guitar Acoustic (Đàn Dây Kim Loại)

  • Đặc điểm: Dây đàn làm bằng kim loại (Steel String). Dây đàn căng và cứng hơn, tạo ra âm thanh vang, sáng, và có lực mạnh mẽ hơn Classic. Cần đàn Acoustic thường hẹp hơn.
  • Ứng dụng: Đệm hát Pop, Rock, Country, Folk và Fingerstyle hiện đại. Acoustic là loại đàn phổ biến nhất trong các buổi dã ngoại và biểu diễn đường phố.

3.3. Guitar Điện (Electric Guitar)

  • Đặc điểm: Thùng đàn đặc (Solid Body) hoặc rỗng một phần. Guitar Điện không tự khuếch đại âm thanh mà cần phải sử dụng bộ thu âm (pickups) và thiết bị khuếch đại (Amplifier) để tạo ra âm thanh. Có thể sử dụng các bộ tạo hiệu ứng (Effect Pedals) để biến đổi âm thanh.
  • Ứng dụng: Là linh hồn của nhạc Rock, Blues, Jazz Fusion và Metal. Khả năng biến tấu âm thanh không giới hạn.

3.4. Các Loại Khác

Ngoài ba loại trên, còn có các biến thể khác như:
  • Guitar Bass: Thường có 4 dây, đóng vai trò tạo nền tảng nhịp điệu và âm trầm cho ban nhạc.
  • Ukulele: Nhạc cụ nhỏ hơn, thường có 4 dây, thuộc họ guitar, tạo ra âm thanh vui tươi, thích hợp cho người mới học và giải trí nhẹ nhàng.

4. Lợi Ích Bất Ngờ Của Việc Học Đàn Guitar

Học guitar không chỉ là học một kỹ năng, mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sự phát triển cá nhân:
  • Phát triển trí não và kỹ năng đa nhiệm: Học đàn guitar giúp cải thiện khả năng tập trung, phối hợp tay mắt và kỹ năng đa nhiệm (tay trái bấm, tay phải gảy, mắt đọc nhạc).
  • Giải tỏa căng thẳng và tăng cường sức khỏe tinh thần: Âm nhạc là liệu pháp tinh thần tuyệt vời. Việc chơi đàn guitar giúp bạn thư giãn, giải tỏa căng thẳng sau một ngày làm việc mệt mỏi.
  • Cơ hội giao tiếp xã hội và thể hiện cá tính: Bạn có thể tham gia ban nhạc, giao lưu với cộng đồng người chơi đàn, và tự tin thể hiện cá tính, cảm xúc của mình qua âm nhạc.
  • Kích thích sự sáng tạo: Guitar là nhạc cụ lý tưởng để sáng tác nhạc, giúp bạn phát triển khả năng ngẫu hứng và tư duy âm nhạc.